Wszystko o współczynniku ochrony IP

Przy wykonywaniu każdej instalacji elektrycznej niezbędna jest znajomość warunków środowiskowych panujących w miejscu, w którym zamierzamy zainstalować poszczególne oprawy LED. Każde środowisko ma swoje własne cechy, takie jak temperatura, wilgotność, narażenie na wiatr lub możliwość deszczu, dlatego każdy produkt musi mieć inny stopień ochrony IP przed czynnikami zewnętrznymi.

W poniższym przewodniku po stopniu ochrony IP, odkryjemy znaczenie jego nomenklatury i sklasyfikujemy produkty zgodnie z ich oceną, zaczynajmy!

Co oznacza IP?

Na wykresie można zobaczyć, co oznaczają poszczególne cyfry towarzyszące skrótowi IP, który odpowiada angielskim słowom „Ingress Protection”. Ten stopień ochrony jest regulowany przez międzynarodową normę IEC 60529, która jest stosowana w większości krajów na świecie. Obowiązkowe jest oznaczanie produktów stopniem ochrony IP, abyśmy wiedzieli czy reflektor, lampa lub oprawa nadają się do instalacji w danym pomieszczeniu.

Istnieje trzecia cyfra, która odpowiada stopniowi ochrony IP przed uderzeniem, ale jej stosowanie jest ograniczone do niektórych krajów, takich jak Francja. Dane te są regulowane przez normę UTE C20 010 i przedstawiają w skali od 1 do 9 różne siły, masy i odległości, z jakimi produkt może zostać uderzony.

Przyjrzyjmy się teraz, jak interpretować dane dotyczące stopnia IP produktu:

Jako przykład weźmy oprawę przemysłową LED, która gwarantuje stopień ochrony IP65.

Pierwsza cyfra „6”, oznacza, że nasza oprawa ma ochronę całkowitą kurz i inne czynniki zewnętrzne, takie jak owady.

Druga cyfra „5”, zapewnie ochronę strumienie wody, niezależnie od kąta, z którego padają.

W ten sposób wiemy, że nasz okap nadaje się do instalacji wewnątrz pomieszczeń w fabrykach, warsztatach czy magazynach, bez obaw o kurz i brud, które mogą powstać podczas codziennej pracy, czy ewentualne wycieki lub zachlapania. W rzeczywistości możemy go używać nawet na zewnątrz.

Jaki stopień ochrony IP jest mi potrzebny?

Teraz, gdy wiemy już jak interpretować kod oznaczający stopień ochrony IP, spójrzmy na tabelę przedstawiającą różne stopnie ochrony:

Pierwsza cyfra. Ochrona przed ciałami stałymi

Poziom ochrony przed ciałami stałymiOchrona przed
0Bez ochrony.
1Obiekty o średnicy większej niż 50 mm
2Obiekty o średnicy większej niż 12,5 mm
3Obiekty o średnicy większej niż 2,5 mm
4Obiekty o średnicy większej niż 1 mm
5Ochrona przed pyłem.
6Całkowita ochrona przed pyłem.

Druga cyfra. Ochrona przed cieczami

Poziom ochrony przed cieczamiOchrona przed
0Bez ochrony.
1Kapanie wody z wysokości 200 mm nad urządzeniem przez 10 minut (w tempie 3-5 mm³ na minutę).
2Kapanie wody przez 10 minut (w tempie 3-5 mm³ na minutę). Cztery próby, jedna na każde 15° obrotu w pionie i w poziomie, za każdym razem rozpoczynając od normalnej pozycji roboczej.
3Woda rozpylana pod kątem do 60° w prawo i w lewo od pionu, średnio 11 litrów na minutę i pod ciśnieniem 80-100 kN/m² przez co najmniej 5 minut.
4Strumienie wody o średnim natężeniu 10 litrów na minutę, ciśnienie 80-100 kN/m² przez co najmniej 5 minut.
5Strumienie wody z dyszy o średnicy 6,3 mm, średnio 12,5 litra na minutę, pod ciśnieniem 30 kN/m², przez co najmniej 3 minuty i z odległości 3 metrów lub większej.
6Bardzo silne strumienie wody. Woda podawana strumieniem przez dyszę o średnicy 12,5 mm z prędkością 100 litrów na minutę, pod ciśnieniem 100 kN/m², przez co najmniej 3 minuty i na odległość 3 metrów lub większą.
7Pełne zanurzenie w wodzie na głębokość 1 metra przez 30 minut.
8Całkowite i ciągłe zanurzenie w wodzie na głębokość i na czas określony przez producenta, pod warunkiem, że warunki są bardziej surowe niż dla wartości 7.
9KStrumienie o krótkim zasięgu (14-16 l/minutę na 0,1-0,15 m) przy wysokim ciśnieniu (8000-10000 kPa / 80-100 Bar) i wysokiej temperaturze (80 °C). Ten poziom ochrony jest zdefiniowany w niemieckiej normie DIN 40050-9, a nie w ICE 60529.

Dodatkowe litery

W niektórych przypadkach możemy zauważyć litery towarzyszące wartościom IP. Są one wykorzystywane do dodawania dodatkowych informacji o urządzeniu i jego poziomie ochrony.

  • D: Kabel
  • f: przeciwko cieczom oleistym
  • H: Urządznenie pod wysokim napięciem
  • M: Urządzenie w ruchu podczas badania
  • S: Urządzenie nieruchome podczas badania
  • W: Warunki atmosferyczne

Tabela podsumowująca poziomy ochrony IP

Solidny stół ochronnyPoziomyTabela ochrony przed cieczami
Bez ochrony0Bez ochrony
Ochrona przed obiektami o średnicy większej niż 50 mm1Pionowe zabezpieczenie przed kapaniem.
Ochrona przed obiektami o średnicy większej niż 12 mm2Ochrona przed kapaniem z nachyleniem 15°.
Ochrona przed obiektami o średnicy większej niż 2,5 mm3Ochrona przed spryskiwaniem
Ochrona przed obiektami o średnicy większej niż 1 mm4Ochrona przed rozpryskami
Ochrona przed pyłem5Ochrona przed strumieniami wody
Całkowicie pyłoszczelny6Ochrona przed nieprzerwanym strumieniem wody
7Ochrona przed czasowym zanurzeniem
8Ochrona przed trwałym zanurzeniem

Mając tę tabelę w ręku, możemy wybrać produkt, którego potrzebujemy w zależności od miejsca, w którym zostanie zainstalowany.

Najczęściej spotykane stopnie ochrony IP

Poniżej przedstawimy typowy zakres stosowania najczęściej stosowanych oznaczeń współczynnika ochrony IP.

IP20

Zaczynamy od produktu o stopniu ochrony IP 20, takiego jak żarówka. Nie wymaga wysokiej ochrony, przeznaczony jest do montażu wewnątrz pomieszczeń, więc nie będzie narażony na działanie czynników zewnętrznych, niebezpiecznych dla jego wewnętrznych elementów. Ponadto, jeśli używamy go na zewnątrz, to oprawa, w której go zainstalujemy, zapewni ochronę.

Żarówka LED z IP20
Żarówka LED z IP20

IP44

W średnim zakresie wymagań dotyczących ochrony znajdują się elementy o stopniu ochrony IP 44, który gwarantuje dobrą ochronę przed ciałami stałymi i cieczami. Jest to bardzo często spotykane w oprawach oświetleniowych do łazienek. Elementy o nieco wyższym współczynniku, takim jak IP54, mogą być stosowane w większości pomieszczeń zewnętrznych bez większych problemów.

Downlight LED specjalalny do łazienek z IP44
Downlight LED specjalalny do łazienek z IP44

IP65 i IP66

Zalecany jest do większości produktów zewnętrznych, takich jak naświetlacze LED. Stopień ochrony IP65 i IP66 zapewnia całkowitą ochronę przed ciałami stałymi, takimi jak pył i deszcz.

Naświetlacz LED zewnętrzny z IP65
Naświetlacz LED zewnętrzny z IP65

IP67 i IP68

Wreszcie, produkty o najwyższym stopniu ochrony. Zarówno urządzenia o stopniu ochrony IP67, jak i IP68 mogą być całkowicie zanurzone w wodzie. W pierwszym przypadku (IP67) muszą wytrzymać zanurzenie na głębokości jednego metra przez pół godziny i bez zanurzenia. W drugim przypadku (IP68), to producent będzie wskazywał czas, ale zawsze w bardziej surowych warunkach niż w poprzednim przypadku.

Żarówka LED Podwodna z IP68, używana w basenach
Żarówka LED Podwodna z IP68, używana w basenach

Standard DIN 40050-9 – IP69K

Jak wspomniano powyżej, stopień ochrony IP69K nie należy do międzynarodowej normy IEC 60529, lecz został opracowany w normie DIN 40050-9. Wynika to z konieczności kwalifikowania urządzeń elektrycznych lub elektronicznych, głównie w pojazdach drogowych, które pracują w warunkach wysokiej temperatury i ciśnienia oraz muszą być odporne na mycie wodą i przemysłowymi środkami czyszczącymi.

Jak wskazano w powyższej tabeli, podczas procesu testowania normy, dany element poddawany jest działaniu strumienia wody o natężeniu od 14 do 16 litrów na minutę, w temperaturze 80°C, pod ciśnieniem od 8 do 10 Mpa, z odległości od 10 do 15 cm.

Badanie to wykonuje się z różnych pozycji względem poziomu: 0°, 30°, 60° i 90°, przez co najmniej 12 sekund w każdej pozycji. Podczas badania obiekt obraca się wokół własnej osi z prędkością około 5 obr/min.

Mamy nadzieję, że spodobał Ci się nasz przewodnik i pomoże Ci w wyborze produktów. W Ledkia mamy Biuro Obsługi Klienta, który odpowie na wszelkie pytania dotyczące specyfikacji naszych produktów.