Temperatura barwowa światła LED

W dziedzinie oświetlenia, temperatura barwowa pozwala nam sklasyfikować odcienie białego światła emitowanego przez różne źródła światła. Dzięki tej wartości, której dokładniejsza nazwa to skorelowana temperatura barwowa, możemy je pogrupować na trzy główne grupy, mówiąc tym samym o świetle ciepłym, neutralnym lub zimnym.

Jak zdefiniować temperaturę światła LED?

Z fizycznego punktu widzenia temperatura barwowa światła to temperatura, do której musielibyśmy ogrzać ciało czarne (teoretyczny obiekt, który pochłania padające na niego światło i energię), aby emitowało ono światło podobne do tego, które jest emitowane przez źródło.

„Temperatura” mierzona w kelwinach (K), nie pokrywa z rzeczywistą temperaturą oprawy oświetleniowej. W przypadku żarówki, która świeci poprzez promieniowanie cieplne, temperatura barwowa emitowanego przez nią światła jest dość zbliżona do temperatury fizycznej żarnika znajdującego się w jej wnętrzu. Z kolei diody LED nie emitują światła poprzez promieniowanie cieplne, stąd ich wysoka wydajność, a przypisana jej wartość nie ma nic wspólnego z temperaturą osiąganą przez diody LED.

Temperatura
1700K
1850K
2700K
4000K
5000K
5500K
6200K
6500K
9500K
Źródła
Zapałka
Świeca
Żarówka żarnikowa
Wysokociśnieniowa lampa rtęciowa
Świetlówka fluorescencyjna
Światło dzienne
Lampa ksenonowa
Pochmurny dzień
Telewizor LCD

Różne źródła światła, w których widzimy kolor emitowanego przez nie światła i skorelowaną z nim temperaturę barwową.

Jaką temperaturę barwową wybrać do oświetlnia?

Elementy oświetleniowe LED można znaleźć we wszystkich trzech temperaturach barwowych i, jak już wspomnieliśmy, wybór jednej lub drugiej zależy od osobistych upodobań każdej osoby. W każdym razie istnieją mniej lub bardziej uogólnione tendencje, które są przestrzegane w większości przypadków.

Barwa Ciepła <3500 K

Ta temperatura barwowa wywołuje uczucie komfortu i odprężenia. Zazwyczaj stosuje się ją w salonach i sypialniach, aby stworzyć przytulną atmosferę. Jest to kolor tradycyjnych żarówek żarnikowych.

Barwa Neutralna 3500K-4500K

Neutralna temperatura barwowa oferuje pośredni rodzaj oświetlenia i jest stosowana w łazienkach, gdzie jest najbardziej zalecana, ponieważ jest o wiele lepsza do takich zadań jak np. nakładanie makijażu, choć doskonale sprawdza się w każdym pomieszczeniu. Jest uważana za najbardziej naturalną barwę i może być stosowana we wszystkich rodzajach pomieszczeń.

Barwa Zimna >4500 K

Zimne światło wyróżnia się tym, że sprzyja koncentracji i pozwala lepiej rozróżnić kontrasty. Znajduje zastosowanie w kuchniach, biurach i ogólnie w miejscach pracy. Ogólnie rzecz biorąc, są to przestrzenie o dużej ilości światła (illuminance), co również przyczynia się (spójrz na krzywe Kruithof), do przyjemnego oświetlenia.

W każdym razie nie musimy ograniczać się do jednego lub drugiego. Na przykład w sypialniach dzieci i młodzieży, gdzie często występuje niewielka przestrzeń do nauki, oświetlenie ogólne, które jest zazwyczaj ciepłe, jest zazwyczaj połączone z zimnym źródłem światła, zwykle lampką biurkową, oświetlającą biurko.

Krzywe Kruithof

W większości przypadków wybór jednej lub drugiej temperatury barwowej zależy od gustu użytkownika w odniesieniu do widocznej barwy światła emitowanego przez oprawę oświetleniową. Oprócz samej temperatury źródła, na postrzeganą barwę wpływa również poziom natężenia oświetlenia, czyli liczba luksów w pomieszczeniu. Dlatego też dana temperatura barwowa może wydawać się bardziej niebieska, neutralna lub czerwonawa w zależności od ilości światła.

Holenderski fizyk Arie Andries Kruithof zdefiniował tzw. krzywe Kruithofa, na podstawie których określa się poziom natężenia oświetlenia (mierzony w luksach) oraz temperaturę barwową, dla których uzyskane światło jest uznawane za przyjemne i naturalne.

Krzywe Kruithof
Krzywe Kruithofa określają obszary, w których połączenie temperatury barwowej i luminancji jest naturalne.

W skrócie, temperatura barwowa jest parametrem, który pozwala nam sklasyfikować ton światła białego, od najbardziej bursztynowego do najbardziej niebieskawego, w celu wybrania tego, które najlepiej pasuje do atmosfery, jaką chcemy stworzyć w pomieszczeniu lub czynności, które będą się w niej odbywać.