Żywotność żarówki jest jednym z głównych aspektów do rozważenia przy wyborze jednego produktu nad drugim. Dłuższa żywotność oznacza zakup mniejszej ilości żarówek w celu wymiany tych, które się przepaliły. Ale… Czym jest żywotność żarówki i jak się ją mierzy? Porównamy różne rodzaje oświetlenia, które mogą być obecne w większości domów i firm. Przyjrzymy się również niektórym żarówkom , które słyną ze swojej długowieczności.
Żarówki żarowe
Tradycyjnie, żarówki żarowe mają żywotność zaledwie 1200 godzin. Oznaczało to, że przy zaledwie 4 godzinach użytkowania dziennie, zakup żarówki w styczniu oznaczał zakup kolejnej przed listopadem tego samego roku.
Choć miały pewną wytrzymałość w przypadku zmian temperatury, były fizycznie kruche. Z drugiej strony nie były zbyt wydajne, gdyż większość pobieranej przez nie energii tracona jest w postaci ciepła.
Ten typ oświetlenia zaczął być stopniowo wycofywany w UE w związku z dyrektywą Parlamentu Europejskiego w sprawie efektywności energetycznej Ecodesign 2009/125/EC.
Żarówki energooszczędne
Od czasu ich wprowadzenia na całym świecie na początku lat 80-tych, oferowały one możliwość zmniejszenia zużycia energii elektrycznej i były bardziej trwałe. Żywotność żarówki energooszczędnej wynosi do 10 000 godzin. Mają one jednak pewne wady, które sprawiają, że są dalekie od bycia alternatywą na przyszłość.
Są bardzo wrażliwe na zmiany temperatury i wilgotności. Występuje pewne opóźnienie we włączaniu się żarówki, potrzeba też trochę czasu, aby żarówka osiągnęła maksymalną jasność. Ponadto częste cykle włączania i wyłączania zmniejszają żywotność żarówki.
Wreszcie, ich głównym problemem jest to, że zawierają rtęć, czyli materiał silnie zanieczyszczający środowisko.
Oświetlenie LED
Żarówki LED są obecnie rzeczywistością w naszym codziennym życiu. Oferują najdłuższą trwałość, od 30 000 do 50 000 godzin pracy lub więcej. Są wykonane z bardzo trwałych materiałów i są wrażliwe jedynie na wysokie temperatury. Świecą błyskawicznie i nie cierpią na częste włączanie i wyłączanie.
Z drugiej strony są najbardziej wydajne i nie posiadają elementów agresywnych dla środowiska. Ich wielką wadą była cena, ale obecnie diody LED można kupić już za niewiele ponad funt, np. żarówkę LED 5W E27 A60.
Jaka jest rzeczywista żywotność żarówki i jak się ją oblicza?
W przeciwieństwie do tego, co możemy myśleć o żywotności żarówki lub lampy LED, nie odnosi się ona do tego, jak długo potrwa, zanim przestanie świecić lub zaniknie. W rzeczywistości jest to czas, po którym traci ona swoją wydajność.
Por tanto, si tenemos una luminaria LED con una vida útil de 30.000 horas, no va a dejar de funcionar pasado este periodo de tiempo. Sencillamente W związku z tym, jeśli mamy oprawę LED o żywotności 30 000 godzin, nie przestanie ona działać po tym okresie czasu. Po prostu przestanie świecić z taką samą intensywnością. Należy zauważyć, że jak wskazaliśmy w artykule, w którym mówiliśmy o krokach, jakie należy podjąć przy wyborze żarówki LED, jasność jest mierzona w lumenach (lm).
Weźmy na przykład Bell UFO 200W 120lm/W LED Philips z 60° Special Optics, fantastyczny przykład przemysłowego oświetlenia LED. Jego karta katalogowa podaje, że jego żywotność wynosi „50 000 godzin L70”. Oznacza to, że po tym okresie czasu oprawa zachowuje co najmniej 70% swojej jasności. W tym przykładzie przeszlibyśmy z pierwotnych 21 269 lumenów do prawie 15 000, co jest wartością wciąż wyższą niż w przypadku lampy halogenowej o mocy ponad 900W.
Z pewnością wartość żywotności żarówki LED jest uzyskiwana statystycznie. Nie jest możliwe przeprowadzenie rzeczywistego testu (50 000 godzin to równowartość prawie 6 lat), aby ocenić ile godzin minęło do momentu, gdy np. 50% odpowiednio dużej próbki żarówek LED zmniejszy swoją jasność do 70% jasności początkowej. Z drugiej strony istnieją warunki zewnętrzne, takie jak jakość instalacji czy samego zasilania, które mogą negatywnie wpłynąć na elektronikę i wypalić diodę LED.
Kilka stuletnich żarówek… lub prawie tak
Przyjrzymy się teraz krótko 5 najdłużej żyjącym żarówkom w historii.
Piąta najdłużej działająca znajdowała się w Martin & Newby, sklepie w Ipswich w Anglii, której pochodzenie szacuje się na lata 30. ubiegłego wieku i działała do 2001 roku.
Czwarta żarówka znajduje się w remizie strażackiej w Magnum w Oklahomie, a jej pierwsze użycie datuje się na koniec lat 20. XX wieku.
Gasnick Supply, sklep z Nowego Jorku, był domem dla żarówki, która zajmuje brąz w tym małym rankingu. Zainstalowana w 1912 roku, według właściciela sklepu Jacka Gasnicka, działała co najmniej do 2003 roku, kiedy to budynek, w którym się znajdowała, został zburzony.
Srebro trafia do najdłużej działającej żarówki na świecie, choć tytuł ten dzierżyła tylko przez dwa lata. Pierwotnie zainstalowana w Byers Opera House w 1908 roku, od czasu zburzenia jej pierwotnej lokalizacji znajduje się w muzeum.
Na szczycie podium znajduje się prawdziwa gwiazda wśród żarówek. Jest ona popierana przez takie organizacje jak Księga Rekordów Guinnessa, a nawet General Electrics jako najdłużej żyjąca żarówka w historii. Znajdująca się w remizie strażackiej w Livermore (Kalifornia), „stuletnia żarówka” została zainstalowana w 1901 roku i przeszła przez co najmniej cztery różne lokalizacje, aż do swojego obecnego miejsca. Została wyprodukowana przez Shelby Electric Company.
Chociaż została szeroko przebadana, nie jest jasne, dlaczego po tak długim czasie nadal działa. Wielu twierdzi, że w przeszłości rzeczy były po prostu robione lepiej lub że padamy ofiarą zaprogramowanej przestarzałości. Inni wskazują po prostu na fakt, że pomimo tego, że jest to żarówka 30W lub 60W, nie jest to do końca jasne, pracuje ona z mocą 4W i że dzięki temu oraz dzięki temu, że posiada własny, niezależny system zasilania, jest w stanie przetrwać tak długo.
Bądź co bądź, jeśli chcemy korzystać z jakościowego i energooszczędnego oświetlenia, to oświetlenie LED jest jedyną sensowną alternatywą. I jak widać w naszym sklepie internetowym z oświetleniem, cena nie jest już problemem.