Jak oświetlenie wpływa na zachowania konsumentów

Oświetlenie jest kluczowym czynnikiem w środowisku handlu detalicznego, który może znacząco wpływać na zachowania konsumentów, ich emocje i decyzje zakupowe. Dobry projekt oświetlenia nie tylko poprawia widoczność, ale także może przyciągać uwagę, poprawiać postrzeganie otoczenia, generować emocjonalnie pozytywną atmosferę i zwiększać interakcję z produktami. W kontekście sklepu, oświetlenie może stać się potężnym narzędziem, które definiuje doświadczenie zakupowe konsumentów, tworząc emocjonalny związek z produktami i marką.

Wpływ na uwagę i zachowanie

Jasne, dodatkowe oświetlenie w witrynach może znacznie wydłużyć czas, jaki konsumenci spędzają na oglądaniu, dotykaniu i obsłudze produktów. Wynika to z faktu, że jasne światło przyciąga uwagę, co może sprawić, że produkty będą wydawać się bardziej atrakcyjne lub nawet bardziej wartościowe. Jednakże, choć zwiększa to interakcję z produktami, ten rodzaj oświetlenia nie zawsze przekłada się bezpośrednio na wzrost sprzedaży, ponieważ czynniki takie jak cena, postrzegana potrzeba i jakość produktu również odgrywają kluczową rolę. [ 1][2]. Sugeruje to, że oświetlenie, choć ważne, jest tylko jednym z wielu czynników wpływających na decyzję o zakupie.

Kontrast i temperatura barwowa światła mają ogromny wpływ na uwagę i pobudzenie emocjonalne konsumentów. Ciepłe światło ma tendencję do generowania bardziej zrelaksowanej i przyjaznej atmosfery, co może wpływać na stan emocjonalny konsumenta i sprawiać, że czuje się on bardziej komfortowo i chętniej wchodzi w interakcje z produktami. Z kolei chłodne światło może zwiększyć czujność i energię, co może być przydatne w środowiskach, w których pożądana jest większa aktywacja, takich jak sklepy technologiczne lub sportowe. Czynniki te, w połączeniu z ukierunkowanym oświetleniem, mogą znacząco zmienić intencje zakupowe konsumentów [3].

Kierunkowe lub skupione oświetlenie może kierować uwagę wzroku na określone produkty, zwiększając prawdopodobieństwo, że będą one postrzegane jako wyróżniające się lub wyjątkowe. Jest to szczególnie skuteczne w połączeniu z innymi wrażeniami sensorycznymi, takimi jak fizyczne ciepło otoczenia i użycie jasnych kolorów, co przyczynia się do stworzenia harmonijnego i atrakcyjnego środowiska. Ukierunkowane światło wpływa nie tylko na postrzeganie produktu, ale także na ogólny nastrój konsumenta, sprzyjając jego chęci do dłuższej interakcji z przedmiotami [4].

Wpływ na emocje i postrzeganie środowiska

Oświetlenie ma moc przekształcania emocji konsumentów, generując uczucie przyjemności, bezpieczeństwa, luksusu lub komfortu. Te stany emocjonalne są ważnymi czynnikami, które mogą motywować konsumentów do dłuższego pozostania w sklepie, co zwiększa możliwości zakupu. Na przykład miękkie, ciepłe oświetlenie w sklepie odzieżowym może sprawić, że konsumenci poczują się bardziej zrelaksowani i chętniej będą przymierzać produkty, podczas gdy intensywne oświetlenie w sklepie jubilerskim może stworzyć atmosferę luksusu, która zachęca do zakupu ekskluzywnych produktów [5][6][7][3]. Ponadto prawidłowa manipulacja natężeniem i barwą światła może sprawić, że produkty będą wyglądać bardziej atrakcyjnie, sprzyjając pożądanemu środowisku sprzedaży detalicznej.

Istnieją konfiguracje światła, które nie tylko modyfikują fizyczny wygląd produktów, ale także komunikują określony wizerunek placówki. Na przykład zimne światło może być postrzegane jako nowoczesne i wydajne, podczas gdy ciepłe światło może być kojarzone z bardziej tradycyjnym i przyjaznym środowiskiem. Te efekty w postrzeganiu atmosfery mogą wpływać na decyzje zakupowe, chociaż zmiany w obserwowalnych zachowaniach mogą być subtelne. Jednak różnice kulturowe również odgrywają rolę w postrzeganiu niektórych kolorów i rodzajów oświetlenia, co oznacza, że strategie oświetleniowe muszą być dostosowane do profilu kulturowego docelowego konsumenta [6][7][5].

Zastosowania i strategie

Oświetlenie strategiczne może być potężnym narzędziem do podkreślania konkretnych produktów. Na przykład, można je wykorzystać do zwrócenia uwagi na zdrowe lub zrównoważone produkty, pozytywnie wpływając na preferencje dla niektórych produktów poprzez kojarzenie ich z wartościami dobrego samopoczucia i odpowiedzialności społecznej. Podobnie, zastosowanie odpowiedniego oświetlenia może wzmocnić wizerunek marki, czyniąc go spójnym z estetyką i wartościami sklepu. Dostosowując oświetlenie do cech marki, sprzedawcy detaliczni mogą stworzyć wyjątkową atmosferę, która rezonuje z emocjami konsumentów i zwiększa ich chęć do zakupu [4] [8][7].

W przypadku produktów energooszczędnych, takich jak oświetlenie LED, pozytywne postrzeganie tego typu technologii jest silnie powiązane z zamiarem zakupu, zwłaszcza gdy wiąże się z emocjami, takimi jak duma z przyczyniania się do ochrony środowiska lub poczucie winy za dokonywanie nieodpowiedzialnych wyborów. Oświetlenie LED jest postrzegane nie tylko jako opcja energooszczędna, ale także jako produkt, który odzwierciedla zaangażowanie w zrównoważony rozwój, co może zwiększyć postrzeganą wartość produktów [9][10].

Wpływ różnych rodzajów oświetlenia na zachowania konsumentów.

Rodzaj oświetleniaGłówny wpływ na konsumentówCytaty
Jasne/DodatkoweWydłuża czas interakcji konsumentów z produktami, ale nie zawsze zwiększa sprzedaż bezpośrednią.[1][2]
Wysoki kontrastZwiększa wizualną uwagę na produkty i może generować wyższy poziom zachwytu i podniecenia konsumentów.[3]
Ciepłe światło i jasne koloryTworzy przyjemną atmosferę, która zwiększa preferencje produktów w zrelaksowanym i pozytywnym środowisku.[4]
Miękkie światłoPromuje relaksującą atmosferę, idealną do stymulowania zakupów żywności i tworzenia poczucia komfortu u klienta.[7]

Podsumowując, oświetlenie nie tylko poprawia widoczność produktów, ale także odgrywa kluczową rolę w tworzeniu atmosfery, która kształtuje doświadczenie zakupowe. Ponadto wpływa na emocje konsumentów, zachęcając do interakcji i zwiększając preferencje dla określonych produktów. Dostosowując oświetlenie do celów biznesowych i profilu konsumenta, sprzedawcy detaliczni mogą wykorzystać je jako strategiczne narzędzie do wpływania na zachowania zakupowe i osiągania lepszych wyników.

Referencje

1. Summers, T., & Hebert, P. Shedding some light on store atmospherics: influence of illumination on consumer behavior. Journal of Business Research. 2001; 54. https://doi.org/10.1016/S0148-2963(99)00082-X

2. Areni, C., & Kim, D. The influence of in-store lighting on consumers’ examination of merchandise in a wine store. International Journal of Research in Marketing. 1994; 11. https://doi.org/10.1016/0167-8116(94)90023-X

3. Lin, Y., & Yoon, S. Exploring the Effects of Lighting on Consumer Responses in a Retail Environment using 3D Walk-Through Animation. Archives of Design Research. 2015; 28. https://doi.org/10.15187/ADR.2015.05.28.2.5

4. Motoki, K., Saito, T., Nouchi, R., Kawashima, R., & Sugiura, M. Jasne kolory i komfortowe ciepło: crossmodalne korespondencje między odczuciami termicznymi a jasnością kolorów wpływają na zachowanie konsumentów. Food Quality and Preference. 2019 https://doi.org/10.1016/J.FOODQUAL.2018.09.004

5. Park, N., & Farr, C. The Effects of Lighting on Consumers’ Emotions and Behavioral Intentions in a Retail Environment: Porównanie międzykulturowe. Journal of Interior Design. 2007; 33. https://doi.org/10.1111/j.1939-1668.2007.tb00419.x

6. Quartier, K., Vanrie, J., & Cleempoel, K. As real as it gets: Jaką rolę odgrywa oświetlenie w postrzeganiu atmosfery, emocji i zachowań konsumentów? Journal of Environmental Psychology. 2014; 39. https://doi.org/10.1016/J.JENVP.2014.04.005

7. Shaheen, S. Związek między wskazówkami środowiskowymi a zachowaniem konsumentów. مجلة جامعة الإسکندریة للعلوم الإداریة. 2022 https://doi.org/10.21608/acj.2022.269312

8. Hartmann, S. Wpływ rodzaju oświetlenia na zachowanie konsumentów przy zakupie zdrowych produktów. . 2020.

9. Apipuchayakul, N., & Vassanadumrongdee, S. Czynniki wpływające na konsumpcję energooszczędnych produktów oświetleniowych: Badanie zachowań zakupowych tajskich konsumentów. Sustainability. 2020 https://doi.org/10.3390/su12124887

10. Moghavvemi, S., Jaafar, N., Sulaiman, A., & Tajudeen, F. Poczucie winy i dumy: Zamiar zakupu oświetlenia LED przez konsumentów. PLoS ONE. 2020; 15. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0234602